Sandomierz

Dlaczego to piękne miasto nazywamy "MAŁYM RZYMEM"?

Sandomierz MAŁYM RZYMEM?
Wszystko się zgadza. Podobnie jak stolica Włoch, usytuowany na siedmiu wzgórzach. Przecięty Wisłą - główną rzeką kraju i posiadający podziemia. Sandomierz ze względu na swoje  położenie, wspaniałe zabytki jest miastem, które koniecznie należy zwiedzić. 
Co warto zobaczyć w Sandomierzu?
Zabytki
, które reprezentują głównie architekturę gotycką i renesansową. W centrum miasta zewidencjonowano ich ponad 100!
Najbardziej znanym, pocztówkowym zabytkiem jest Ratusz.  Jest to najstarsza i najokazalsza budowla rynku sandomierskiego.  Ratusz sandomierski jest umiejscowiony w zachodniej części rynku naprzeciwko ulicy Stanisława Bartolona. Obecny murowany wybudowano w II połowie XIV wieku. 100 lat później budowlę ponownie przebudowano. Uzyskała kształt wydłużonego prostokąta o orientacji północ – południe. W 1511 roku  Ratusz uzyskał szereg zdobień i form renesansowych. Autorem attyki mógł być Jan Maria Padovano pochodzący z Padwy. Na początku XVII wieku w zachodniej części ratusza dobudowano wieżę, u podstawy kwadratowego kształtu, od trzeciej kondygnacji - ośmioboku. Wieża jest otynkowana, na dole ma arkadowe wejście, na trzeciej kondygnacji okienka rozdzielone są kolumienką. Pokryta jest łamanym dachem i zwieńczona orłem z czasów Księstwa Warszawskiego. W południowej ścianie Ratusza znajduje się ciekawy zabytek autorstwa Tadeusza Przypkowskiego. Jest to zegar słoneczny z 1958 roku, wykonany metodą sgrafitto. Obecnie w ratuszu na pierwszym piętrze znajduje się Urząd Stanu Cywilnego, sale parteru wykorzystywane są muzealnie, w piwnicy jest restauracja. 
Brama Opatowska 
Jedna z większych atrakcji turystycznych odwiedzana przez turystów. Jest to jedyna gotycka zachowana brama miejska, wybudowana w 1362. Stanowiła część miejskiej fortyfikacji złożonej z czterech bram, murów miejskich, okalających obszar wzgórza Starówki i Katedralnego. Została wzniesiona na planie prostokąta o wymiarach 9,5 x 9 m. Murowana z cegły, wysoka na 32 metry budowla w XVI wieku została zwieńczona attyką. Ten element dekoracyjny składa się z arkadowej ściany i grzebienia ze sterczynami, zwanymi „jaskółczymi ogonami”. Pierwotnie za attyką ukryty był „pogrążony” dach. Obecnie na poziomie najwyższej kondygnacji znajduje się taras widokowy, z którego rozciąga się przepiękny widok na miasto i okolice. Patrząc na północ widzimy klasztor benedyktynek z kościołem Św. Michała (obecnie seminarium duchowne), przedmieście Zawichojskie, osiedle Kruków. Na wschodzie podziwiamy Góry Pieprzowe i dolinę Wisły. 
Dom Długosza
Został wybudowany w 1476 roku dla braci mansjonarzy. Pracami budowlanymi kierował Marcin Proszko.  Przebudowywany częściowo w 1658 roku, odrestaurowany i przeznaczony na siedzibę Muzeum Diecezjalnego w 1937 roku.  Dom Długosza to  gotycki, wolnostojący murowany dwukondygnacyjny budynek. Został wzniesiony na planie prostokąta.  Dach dwuspadowy pokryty czerwoną ceramiczną dachówką, pomiędzy nim dwa ostre trójkątne szczyty. Ciekawy jest układ pomieszczeń budynku. Obecnie w Domu Długosza mieści się Muzeum Diecezjalne. W siedmiu salach muzealnych zgromadzono wiele cennych eksponatów. Możemy podziwiać romańską rzeźbę Madonny z Goźlic z I poł. XIII wieku, rękawiczki królowej Jadwigi. Najcenniejszym płótnem jest obraz Trzech Świętych: Marty, Agnieszki i Klary z lat 1440 - 1460 r,  Matki Boskiej z Dzieciątkiem i Św. Katarzyną Aleksandryjską, namalowany przez Łukasza Cranacha z 1518 roku, gotycki dyptyk relikwiarzowy z poł. XV w, Krzyż Grunwaldzki i wiele ciekawych portretów trumiennych. 
Collegium Gostomianum
Ta jedna z najstarszych sandomierskich szkół została ufundowana przez starostę sandomierskiego Hieronima Gostomskiego w 1602 roku. Rok później przybyli Jezuici, którzy zostali osadzeni w nieistniejącym kościele Św. Piotra. W latach 1604 – 1615 według projektu Michała Hintza, wybudowano dwuskrzydłowy kompleks kolegium z dziedzińcem, pośrodku którego stała świątynia  pw. Świętego Piotra. Do dziś zachowało się wschodnie skrzydło szkoły, odbudowane w latach 1820 – 1826 pod kierunkiem Franciszka Reinsteina. Budynek Collegium usytuowany jest na skarpie. Od strony Wisły jest trójkondygnacyjny, od ulicy Długosza - dwukondygnacyjny. Zbudowano go na planie wydłużonego prostokąta. Zwieńczony jest późnorenesansową attyką z wolutowymi szczytami. Obecnie w budynku mieści się siedziba I Liceum Ogólnokształcącego.

Bazylika katedralna pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Pierwsza pisana wzmianka o świątyni pochodzi z 1148 roku. Obecny wygląd kościoła jest wynikiem fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Obiekt został wybudowany w 1360 roku, konsekrowany ponownie przez biskupa krakowskiego Jana Radlicę w 1382 roku. W czasie działań wojennych potopu szwedzkiego świątynia znacznie ucierpiała. W XVIII wieku świątynia zyskała bogate barokowe wyposażenie wnętrz. W latach 1670 -1674 wybudowano nową zachodnią fasadę z kruchtą.  Dużo zniszczeń przyniosły działania wojenne w 1809 roku. Dziewięć lat później odbudowana, ze zniszczeń świątynia uzyskała tytuł katedry na mocy bulli papieża Piusa VII „Ex Imposita Nobis”. Pierwszym sandomierskim biskupem został ks. Stefan Hołowczyc.  Wystrój wnętrz bazyliki jest ewenementem na skalę europejską. Znajdują się tutaj arcydzieła sztuki malarskiej i rzeźbiarskiej wielu epok historycznych.
W prezbiterium zwracają uwagę wyjątkowe pod względem artystycznym freski ścian bocznych i sklepienia nad głównym ołtarzem. Są dziełem najprawdopodobniej serbskiego malarza popa Hayla. Zostały namalowane na zlecenie króla Władysława Jagiełły. Przedstawiają sceny związane z życiem Jezusa Chrystusa i Matki Boskiej. Na ścianach południowej i północnej znajduje się dwanaście obrazów „Martyrologium Romanum”.  Malowidła są dziełem warsztatu włoskiego malarza Karola De Prevot oraz po jego śmierci Józefa Sroczyńskiego. Martyrologium Romanum  to niespotykany w Polsce zbiór świętych oraz wyznawców Kościoła Rzymsko – Katolickiego. Większość scen przedstawia męczeństwo i śmierć.  Są one tak drastyczne, że ma się wrażenie spływania krwi po ścianach świątyni. W zachodniej części kościoła w podchórzu znajdują się następne cztery obrazy autorstwa warsztatu Karola De Prevot. Przedstawiają tym razem dzieje Sandomierza. Na pierwszym i drugim płótnie krwawa rzeź mieszkańców miasta i dominikanów w czasie najazdu tatarskiego w 1260 roku. Tematyka trzeciego płótna przedstawia rzekomy rytualny mord na żydowskim dziecku. Czwarty obraz to wysadzenie zamku sandomierskiego przez Szwedów w 1656 roku oraz słynny lot przez Wisłę szlachcica Boboli. Nawa główna pokryta jest polichromią malowaną przez Jana Bukowskiego. Umieszczono na niej 55 herbów miast
i województw Rzeczypospolitej z czasów Władysława Jagiełły. Pomiędzy nimi są obrazy stylizowane na średniowieczne modlitwy i wizerunki świętych np. Floriana czy Franciszka, oraz motywy roślinne, na stropie naw-  gwiaździste niebo. Przy ośmiu filarach i łuku tęczowym znajduje się osiem drewnianych ołtarzy wykonanych przez lwowskiego rzeźbiarza Macieja Polejowskiego w latach 1772 – 1774. Jest to jeden z piękniejszych przykładów rzeźby rokokowej w kraju. 
Kościół Św. Jakuba 
Jest to najstarszy zachowany kościół Sandomierza, zachowany w formie pierwotnej, osiemsetletni, Skrywa w sobie wiele tajemnic niewyjaśnionych do dziś. Urzeka najpiękniejszym portalem w Polsce – Portalem Niebios. Powstał na miejscu starego kościoła parafialnego, który został rozebrany. Dominikanie, którzy założyli drugi konwent w Polsce, postanowili wybudować nową świątynię. Prace rozpoczęły się w 1226 i trwały z przerwami do końca XIV wieku. 
Przed wejściem do świątyni  warto  zobaczyć najpiękniejszy portal w Polsce nie na darmo nazwany Portalem Niebios. Brama Niebios została wykonana z czerwonej cegły, dawniej glazurowanej. Jest dwudzielna, czterouskokowa. Otwory wejściowe są zakończone trójlistnie. Przypatrując się z bliska, możemy zobaczyć wiele detali architektonicznych. Najcenniejszym zabytkiem w prezbiterium, ustawionym przy południowej ścianie, jest drugi sarkofag Adelajdy z 1676 roku. Wykonany został w jednej sztuce drewna dębowego. Przedstawia postać leżącej księżnej, która spoczywa na czterech rzeźbionych lwach. Ubrana jest w gronostajowy płaszcz, a w dłoniach trzyma różaniec oraz krzyż. 
Jakie są najpopularniejsze atrakcje w Sandomierzu?
Nocne zwiedzanie Sandomierza

To dwugodzinny spacer z przewodnikiem po wieczornym, magicznym Sandomierzu. W jego  trakcie którego zobaczymy Sandomierz w zupełnie innym świetle. Odkryjemy największe zagadki miasta oraz  zobaczymy Wąwóz Królowej Jadwigi oświetlony światłami pochodni. Na koniec zwiedzania degustacja wina sandomierskiego. 
Podziemna Trasa Turystyczna
Trasa turystyczna o długości 470 metrów, wiedzie labiryntem, połączonych  ze sobą podziemnych piwnic i korytarzy. W dawnych czasach podziemia były wykorzystywane jako piwnice i magazyny, w których mieszczanie składowali zboże, beczki z winem i inne produkty. 
Muzeum Okręgowe na Zamku Królewskim w Sandomierzu
W muzeum, byłej letniej rezydencji polskich królów -  warto zwiedzić stałe ekspozycje: „Sandomierskie dziedzictwo”, „Dawna wieś sandomierska”, „Ciemne ścieżki” - wystawa pamięci Jarosława Iwaszkiewicza, „Ziemia Sandomierska w pradziejach i wczesnym średniowieczu”, „krzemień pasiasty w biżuterii i w formach złotniczych”, „Lapidarium”, „Dzieje zamku sandomierskiego”, „Dawna kuchnia królewska-zbiory artystyczne. Rzemiosło – malarstwo (XVII – XX w)”.
ZOBACZ Z NAMI NAJPIĘKNIEJSZY SANDOMIERZ

Zwiedzanie Sandomierza
Ratusz w Sandomierzu
Collegium Gostomianum - Sandomierz
Collegium Gostomianum w Sandomierzu 
Katedra w Sandomierzu
Wnętrza Bazyliki Katedralnej Narodzenia NMP w Sandomierzu
Brama Opatowska
Brama Opatowska
Portal Niebiański
Portal Niebiański kościoła pw. Św. Jakuba

Nocne zwiedzanie Sandomierza
Nocne zwiedzanie Sandomierza. Spacer z pochodniami wąwozem Królowej Jadwigi